γράφτηκε
Unknown
29.12.15
-
0
Comments
Τα «400 χτυπήματα» (400 coups, Γαλλία, 1959) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία (αυτοβιογραφική) του Φρανσουά Τρυφώ. Ο σκηνοθέτης ήταν μόλις 27 χρονών όταν την γύρισε και κατάφερε, εκτός του να μας προσφέρει μια ανεπανάληπτη οπτική εμπειρία, να αλλάξει τον γαλλικό κινηματογράφο σε αυτό που τώρα αποκαλείται Νέο Κύμα. Αυτό που έκανε ήταν να μεταλλάξει το στυλό σε κάμερα (caméra-stylo) οι εικόνες της οποίας θα εξέφραζαν τον δημιουργό ακριβώς όπως το γράψιμο ένα συγγραφέα. Ο Τρυφώ είναι πάνω απ’ όλα ένας παρατηρητής, ένας φωτογράφος της ψυχής. Η ταινία αποτελεί ένα από τα καλύτερα παραδείγματα του «σινεμά στον πρώτο ενικό».
Ο τίτλος προέρχεται από μια γαλλική λαϊκή έκφραση (faire les quatre cents coups = κάνω τα 400 χτυπήματα) που σημαίνει δημιουργώ αναταραχή, κάνω σαματά. Η ταινία αφηγείται την ιστορία του Αντουάν Ντουανέλ, ενός δεκατετράχρονου ευαίσθητου κι ευάλωτου εφήβου, γόνου μικροαστικής οικογένειας που συμπεριφέρεται σαν παλιόπαιδο γιατί αισθάνεται θύμα ενός αδιάφορου οικογενειακού περιβάλλοντος κι ενός εχθρικού κόσμου.
Η κοινωνική καταγγελία του Τρυφώ μας μιλά για τις δυσκολίες της παιδικής ηλικίας, για την χαμένη οικογενειακή θαλπωρή, για το αγκυλωμένο και αυταρχικό εκπαιδευτικό σύστημα, για την μη αποδοχή από θεσμούς και ανθρώπους προσωπικά. Μας μιλά για τις εκ προοιμίου αφετηρίες ανισότητας στη ζωή του ανθρώπου. Στην ουσία μιλάμε για αυτοβιογραφική ταινία για τις πολλές ομοιότητες που έχει η ζωή του σκηνοθέτη με αυτήν του 14χρονου πρωταγωνιστή: O θετός πατέρας, χωρίς να ποτέ να γνωρίσει τον πραγματικό, προβλήματα σε σπίτι και σχολείο, τα ψέματα, η ζωή στο δρόμο, οι μικροκλοπές, η αγάπη για τον κινηματογράφο, το όνειρο της ελευθερίας και αυτό της δημιουργίας, ο αντικοινωνικός μοναχικός τύπος που επαναστατεί είναι μερικές από αυτές. Ειδικά ο ρόλος του πατέρα είναι ένα από τα πιο επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις ταινίες του Τρυφώ, αν και συνήθως διακριτικά, όπως για παράδειγμα στην εν λόγω ταινία όπου ο δάσκαλος μαθαίνει στα παιδιά αγγλικά με την ερώτηση: «Που είναι ο πατέρας;».
Για να πετύχει την καλύτερη αποτύπωση της αυτοβιογραφίας του, ο σκηνοθέτης διάλεξε τον 14χρονο, που έμελλε να αποτελέσει το alter ego του και σε άλλα έργα, μέσα από πολλούς υποψήφιους και του έδωσε το ελεύθερο να αυτοσχεδιάζει και να χρησιμοποιεί τις δικές του εκφράσεις χωρίς να χρειάζεται να ακολουθεί πιστά το σενάριο. Το αποτέλεσμα δικαίωσε τον Τρυφώ με μια καταπληκτική ερμηνεία επιτυγχάνοντας το στόχο του «να μην απεικονίσει την εφηβεία από την συνηθισμένη οπτική γωνία της συναισθηματικής νοσταλγίας αλλά να τη δείξει ως την πραγματικά επώδυνη εμπειρία που είναι.» Τελικά ο Τρυφώ κατάφερε με αυτό τον τρόπο να μας περιγράψει την συμπεριφορά ενός ελεύθερου και ανεξάρτητου πνεύματος το οποίο θα συναντήσει στη δύσκολη ζωή του πολλά προβλήματα, τα οποία θα κληθεί και να ξεπεράσει.
Όλη η ταινία μπορεί να παρομοιαστεί με ένα δρόμο ολοκλήρωσης, διεκδίκησης της ελευθερίας και συνειδητοποίησης του χαρακτήρα ενός ανθρώπου, όπου πολλοί μεγάλοι ψυχολόγοι έχουν χαρακτηρίσει ως ατομικό, εμπειρικό, σταθερό και έμφυτο. Πολλές συζητήσεις έχουν γίνει για τον συμβολισμό της τελευταίας σκηνής του έργου όπου ο νεαρός που το έχει σκάσει από το ίδρυμα ανηλίκων τρέχει δίπλα στα κύματα της θάλασσας που σβήνουν τα ίχνη του για να κοιτάξει μέσα στην κάμερα. Η δική μου είναι ότι ο χαρακτήρας προϋπάρχει και είναι ατομικός και σταθερός για μια ζωή. Οι εμπειρίες (τα χτυπήματα της ζωής) θα σε βοηθήσουν απλά να τον συνειδητοποιήσεις. Γι’ αυτό και τα ίχνη μας (εμπειρίες) είναι εφήμερες, ανήκουν στο παρελθόν, σβήνονται και δεν παίζουν ρόλο για την διαμόρφωση του χαρακτήρα μας τον οποίο όμως μέσω αυτών οφείλουμε να γνωρίσουμε και να αποδεχτούμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου