γράφτηκε
στον Τοίχο
18.5.17
-
0
Comments
Γιάννης Λαζάρου
Υπήρξαν εποχές που τα αυτονόητα δεν ήθελαν καμία εξήγηση. Η σφαλιάρα ήταν απλά σφαλιάρα και η σύγκρουση με τον δυνάστη σου δεν απαιτούσε «πολιτικό πολιτισμό», έννοια που επέβαλαν καλοπληρωμένοι χλεχλέδες σε ένα εκμαυλισμένο λαό. Υπήρξαν εποχές που όταν η αδικία έπνιγε την ανθρώπινη ύπαρξη η αντίδραση ήταν κάτι πολύ φυσικό απέναντι στη δράση του παρακράτους. Υπήρξε εποχή που η απεργία ήταν απεργία και όχι σουλάτσο για το κλείσιμο μιας ακόμη συμφωνίας με τους πολιτικάντηδες προς άγραν ψήφων. Υπήρξαν εποχές που τα λυσσασμένα πιόνια του συστήματος έκαναν τα πάντα για να διασπάσουν τους αδικημένους αλλά απέναντί τους έβρισκαν το δίκιο να το εκφράζουν κάποιοι άλλοι.
Υπήρξαν εποχές που τους απεργούς στο σύνολό τους δεν τους περίμενε κανένας μισθός και οι καφετζήδες γύρω από τις πλατείες έκλαιγαν τη χαμένη μέρα γιατί οι απεργοί δεν είχαν μαντήλι να κλάψουν, όχι να ξεκουραστούν με φρεντοτσίνο και ουζάκι. Υπήρξαν εποχές που τα πανό ανέμιζαν ψηλά με δοκάρια και φτιαγμένα στο χέρι με μπογιά και τρύπες στο πανί να μη κοντράρουν στον αέρα. Από την εποχή που τα πανό τα φτιάχνουν κομπιούτερ και κατέβηκαν στ' αρχίδια, έχουμε απεργίες «αρχίδια», στημένα σουλάτσα από συνδικαλομπουκωμένα κομματόσκυλα, πουλημένα τομάρια που δρούσαν σε όλες τις εποχές και τώρα οργιάζουν αφού αντίπαλο δέος δεν υπάρχει ούτε μέσα στον ίδιο τους τον κλάδο.
Η απεργία των οικοδόμων την πρώτη Δεκεμβρίου του 1960 έμεινε ιστορική για πολλούς λόγους, μα πάνω απ' όλα για την σύγκρουση, την συμμετοχή και το φανερό παιχνίδι των σκωλήκων της εξουσίας που οργίαζαν στο Καραμανλικό παρακτράτος με την εναλλακτική του Παπανδρεϊκού παρακράτους που πούλαγε δημοκρατία.
Η ιστορία θα γράψει πως είναι η πρώτη αντίδραση των καταπιεσμένων απέναντι στο παρακράτος από την λήξη του εμφυλίου πολέμου.
Το ιστορικό
Είναι η εποχή που η τότε κυβέρνηση Παπανδρέου επικαλούμενη «νοικοκύρεμα των ασφαλιστικών ταμείων» αυξάνει με το νόμο 4104/60 τα ένσημα για την κατώτερη σύνταξη από τα 2.050 στα 4.050.
Για τους οικοδόμους αυτό σήμαινε ότι θα έβγαιναν στη σύνταξη στα 65, αν κατόρθωναν να μαζέψουν τα ένσημα. Καθώς η οργή στα γιαπιά βράζει, οι εργατοπατέρες της εποχής προσπαθούν να ησυχάσουν τα πνεύματα μιλώντας για διάλογο με την κυβέρνηση.
Τα ταξικά σωματεία των οικοδόμων συγκροτούν τη Συντονιστική Επιτροπή που αφήνει στην άκρη την διοίκηση της Ομοσπονδίας και αρχίζουν έναν παρατεταμένο απεργιακό αγώνα, κορυφαία στιγμή του οποίου είναι η απεργία της 1ης Δεκέμβρη του 1960.
Τα αιτήματα
Όριο συνταξιοδότησης τα 60 αντί τα 65 χρόνια.
2500 ημερομίσθια για να θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα αντί για 4050 που απαιτούσε το νομοσχέδιο.
Διανομή των “υπέρ αγνώστων” ενσήμων στους υπερήλικες οικοδόμους.
Δώρο Χριστουγέννων και άδεια από το ΙΚΑ.
Η επιτυχία είναι πρωτοφανής. Η συμμετοχή των οικοδόμων αγγίζει σχεδόν το απόλυτο. Τα εργοτάξια και τα μικρότερα γιαπιά, στην κυριολεξία νέκρωσαν. Γίνονται συγκεντρώσεις και πορείες των οικοδόμων σε πολλές μεγάλες πόλεις της χώρας: Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Αγρίνιο, Λάρισα και αλλού. Στην Αθήνα, έξω από τα γραφεία του Εργατικού Κέντρου συγκεντρώνονται περίπου 15.000 απεργοί οικοδόμοι.
Η επίθεση και η αντεπίθεση
Η εντελώς απρόκλητη αυτή επίθεσις των αστυνομικών εναντίον ενός πλήθους που διαδήλωνε ειρηνικά την αγανάκτησή του για τον εμπαιγμό που υφίσταται, προκαλεί φοβερή οργή.
Γυναίκες που από τα παράθυρα των γύρω σπιτιών παρακολουθούν τις σκηνές φωνάζουν: «Χειρότερα από τους Γερμανούς»!
Ενώ η επίθεσις των αστυνομικών συνεχίζεται εναντίον των εργατών που κουβαλούν στους ώμους τους τραυματισμένους συναδέλφους τους, η μάζα των απεργών ανασυντάσσεται μπροστά στο Εργατικό Κέντρο και όταν οι αστυνομικοί επιτίθενται εκ νέου για να τους διαλύσουν οι οικοδόμοι αμύνονται απεγνωσμένα και προσπαθούν με τα σώματά των να συγκρατήσουν την επίθεση.
Τα κτυπήματα με τα κλομπς δεν σταματούν ούτε στιγμή. Αστυνομικά αυτοκίνητα σφυρίζοντας δαιμονισμένα φθάνουν στον τόπο των επεισοδίων και αδειάζουν συνεχώς αστυνομικούς.
Στην οδόν Πειραιώς, στο ύψος της πλατείας Ωδείου, καταφθάνουν μεγάλα στρατιωτικά αυτοκίνητα γεμάτα στρατό. Οι στρατιώτες κατέρχονται και προχωρούν με τα όπλα προταγμένα και σε σχηματισμό μάχης…
Σε μια στιγμή ακούγονται πυροβολισμοί από την πλευρά της οδού Πειραιώς και η κραυγή των υποχωρούντων απεργών «μας σκοτώνουν», «ρίχνουν στο ψαχνό».
Η αγανάκτησις φθάνει στο αποκορύφωμά της. Οι οικοδόμοι αρπάζουν τα ξύλα που βρίσκουν μέσα σε μια αποθήκη της οδού Αγησίλαου, ξηλώνουν τις πλάκες των πεζοδρομίων και ετοιμάζονται να αμυνθούν ενεργητικά υπερασπιζόμενοι τη ζωή τους…
Οι αστυνομικοί επιχειρούν νέα, βιαιότερη επίθεση. Αυτή την φορά οι δυνάμεις των αστυνομικών αποκρούονται από τους οικοδόμους. Πέφτουν οι πρώτες πέτρες και οι αστυνομικοί οπισθοχωρούν προσπαθώντας να καλυφθούν στις παρόδους της οδού Αγησιλάου η οποία καταλαμβάνεται και πάλι από τους απεργούς. Σε λίγο όμως και ενώ στο μεταξύ έχουν καταφθάσει ενισχύσεις η αστυνομία εκ νέου εφορμά.
Οι απεργοί καλυπτόμενοι πίσω από τα αυτοκίνητα Ι.Χ. που βρίσκονται στην οδό Αγησιλάου ρίχνουν πέτρες και τούβλα κατά των επιτιθέμενων. Οι αστυνομικοί φθάνουν μέχρι τα αυτοκίνητα αλλά είναι αδύνατον να προχωρήσουν.
Τώρα αρπάζουν και αυτοί από χάμω πέτρες και τις ρίχνουν κατά των απεργών. Ενας φοβερός πετροπόλεμος αρχίζει. Ισχυρή αστυνομική δύναμις επιτίθεται από την οδό Βούλγαρη και κόβει τους απεργούς σε δύο τμήματα. Νέα μεγάλη μάχη αρχίζει.
Οι αστυνομικοί απωθούν τους οικοδόμους κάτω από το Εργατικό Κέντρο. Στο μεταξύ από την πλευρά της οδού Κολοκυνθούς εκδηλώνεται άλλη επίθεσις των αστυνομικών οι οποίοι φορούν κράνη και αντιασφυξιογόνες προσωπίδες.
Ένας αστυνόμος βγάζει το περίστροφό του και πυροβολεί. Ενας νέος εργάτης πέφτει αιμόφυρτος. Η επίθεσις των αστυνομικών συνεχίζεται και στις δύο πλευρές. Βροχή από πέτρες εξαπολύεται και από τις δύο πλευρές.
Μεταξύ των απεργών και των αστυνομικών έχει τώρα δημιουργηθεί μια «νεκρή ζώνη». Στην οδό Κεραμικού αστυφύλακες σπάζουν και αυτοί πλάκες των πεζοδρομίων και εφοδιάζουν τους συναδέλφους τους.
Σε μια στιγμή πλάι στα αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα ξεπηδά μια λουρίδα φωτιάς. «Δακρυγόνα’!… Η φωτιά από τα δακρυγόνα μεταδίδεται στη βενζίνη που έχει χυθεί από ένα αναποδογυρισμένο αυτοκίνητο το οποίο αναφλέγεται.
Έτσι ο Ρακιντζής δίνει εντολή σε κρανοφόρους αστυνομικούς του μηχανοκίνητου τμήματος να επιτεθούν στη μάζα των απεργών και να πυροβολήσουν με τα περίστροφά τους. Κάποιοι είπαν μετά πως η εντολή ήταν να πυροβολήσουν για εκφοβισμό, στον αέρα. Τρεις διαδηλωτές τραυματίζονται.
Είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα, που σε διαδήλωση γίνεται χρήση χημικών ουσιών. Το ειδικό τμήμα της αστυνομίας, εφοδιασμένο με κράνη και αντιασφυξιογόνες μάσκες, εκτοξεύει στους διαδηλωτές δακρυγόνα και καπνογόνα αέρια. Με την παράλληλη ρίψη θαλασσινού νερού από τις πυροσβεστικές αντλίες, καταφέρνουν να σπάσουν την πορεία. Το ξύλο πέφτει ανελέητα.
Την αγριότητα των γκλομπς των αστυνομικών, δοκιμάζουν πολλοί δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερς.
Οι υποχωρούντες απεργοί επιδιώκουν να φθάσουν στο κτίριο του ΕΚΑ. Στη «μάχη» που εξακολουθεί οι αστυνομικοί τρέπονται εις φυγήν αφήνοντας την οδό Αγησιλάου ελεύθερη.
Ο δρόμος παρουσιάζει ένα άγριο θέαμα καθώς είναι καλυμμένος από πέτρες, φέιγ – βολάν, από αίματα και από καπέλα αστυφυλάκων και αστυνόμων που τα εγκατέλειψαν κατά την φυγήν των.
Το πανδαιμόνιο που κάνουν οι σειρήνες των αστυνομικών αυτοκινήτων, των πυροσβεστικών αντλιών και των ασθενοφόρων αυτοκινήτων που αρχίζουν να καταφθάνουν, οι κραυγές διαμαρτυρίας των απεργών, οι οιμωγές των τραυματισμένων δημιουργούν μια εφιαλτική ατμόσφαιρα».
Ο απολογισμός
είναι 120 τραυματίες(3 από σφαίρες), 173 συλλήψεις από τις οποίες οι 139 είναι οικοδόμων, παραπομπή σε δίκη 22 ατόμων.
Την επομένη 2 Δεκέμβρη, 45.000 οικοδόμοι δίνουν απάντηση με νέα απεργία και διαδήλωση που χτυπιέται επίσης από τον στρατό και την αστυνομία.
Στο πλευρό τους τάχθηκαν με ψηφίσματα και απεργίες αλληλεγγύης δεκάδες οργανώσεις: Τυπογράφοι, Μηχανουργοί, Υποδερματεργάτες και Λογιστές της Αθήνας, οι εργαζόμενοι στο Φωταέριο και την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών – Πειραιώς, οι Οδηγοί και Εισπράκτορες Λεωφορείων, οι Λογιστές, Μηχανουργοί, Νοσηλευτές, Αρτεργάτες και Υαλουργοί του Πειραιά, κ.ά.
Η δίκη των 22 διαρκεί δεκατρείς μέρες (5-18 Δεκέμβρη), με την παρουσία πάνοπλων αστυνομικών δυνάμεων έξω από το χώρο των δικαστηρίων. Το δικαστήριο συνεδρίασε για 1.130 ώρες, εξέτασε περισσότερους από 100 μάρτυρες, παρουσία 26 δικηγόρων υπεράσπισης των οικοδόμων και 4 της πολιτικής αγωγής.
Καταθέσεις μαρτύρων κατηγορίας όπως του προϊσταμένου του συνδικαλιστικού τμήματος της Γενικής Ασφάλειας: «η συγκέντρωσις είχε τον χαρακτήρα τοπικής επαναστάσεως με περιωρισμένον αντικείμενον την καταφρόνησιν της εννοίας του Κράτους και ίσως την πυρπόλησιν του υπουργείου», είναι χαρακτηριστικές.
Η αγόρευση του εισαγγελέα διήρκεσε 4 ώρες.
Είκοσι κατηγορούμενοι απεργοί αθωώθηκαν, ένας καταδικάστηκε και αφέθηκε ελεύθερος έπειτα από άσκηση έφεσης, ενώ ο 22ος δικάστηκε αργότερα αφού νοσηλευόταν από τραυματισμό σφαίρας . Λίγες μέρες μετά, ο «πρόεδρος» της Ομοσπονδίας Οικοδόμων Λυκιαρδόπουλος, ευχαριστούσε τον υπουργό Δημ. Τάξεως Καλαντζή, για τη συμπαράσταση (!) που είχε εκδηλώσει προς τους οικοδόμους και το Ρακιντζή ο οποίος «δια των εντολών του προς τα αστυνομικά όργανα, επέδειξε αισθήματα συμπαθείας, κατανοήσεως και συμπαραστάσεως εις τους αγώνας των οικοδόμων».
Γίνεται κατανοητό από τον αναγνώστη τι σημαίνουν οι όροι «εγκάθετος» και «εργατοπατέρας», που αναφέρθηκαν παραπάνω, και πόσο …άξιζαν το μισθό που εισέπρατταν για τις «υπηρεσίες» τους, σε εργοδοσία και κυβέρνηση!
Οι εφημερίδες της άρχουσας τάξης με ναυαρχίδα την «Καθημερινή», κατακεραυνώνουν τους απεργούς και τους «κομμουνιστάς υποκινητάς» τους:
«Με αρτίαν οργάνωσιν, αναπτύξαντες πρωτοφανή μαχητικότητα, οι κομμουνισταί προεκάλεσαν χθες αιματηράς ταραχάς εις Αθήνας» ήταν ο πρωτοσέλιδος τίτλος της «Καθημερινής» (2/12/1960).
Και πιο κάτω: «οι κομμουνισταί επεδίωκαν να προκαλέσουν αιματηράς συγκρούσεις και να εμφανίσουν την πόλιν ως αναρχουμένην».
Στη Βουλή ο Π. Κανελλόπουλος παραλλήλισε τα γεγονότα με τα Δεκεμβριανά και ισχυρίστηκε ότι «το δράμα βαρύνει εκείνους οι οποίοι και προ 16 ακριβώς ετών (…) αιματοκύλησαν (…) την πόλιν των Αθηνών.»
Μες στο αποκορύφωμα της βίας και της τρομοκράτησης των εργατών και του λαού συνολικότερα από το καραμανλικό καθεστώς, για πρώτη φορά μετά τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, οι καταπιεζόμενοι εργάτες απαντούν με βία στην – έτσι κι αλλιώς – βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεών τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου