γράφτηκε
στον Τοίχο
26.4.17
-
0
Comments
Δίνω ελάχιστη πίστη στους ήρωες. Σίγουρα θα υπάρχουν αλλά είναι δύσκολο ν' αναγνωρίσεις αν δεν έχουν γίνει τέτοιοι από τις συνθήκες που επικρατούσαν ή από καθαρή τύχη.
Υπάρχουν τόσα πολλά παραδείγματα από ήρωες που κάτω από ένα άλλο καθεστώς, σε μια άλλη εποχή, σ' ένα άλλο μέρος θα περνούσαν για εγκληματίες˙ υπάρχουν επίσης τόσα πολλά παραδείγματα από ήρωες που με πολύ έκπληξη και τρόμο παρατήρησαν ότι είχαν γίνει ήρωες – ξεκάθαρα, γιατί δεν είχαν την ευκαιρία ή την ανάπαυλα να σκεφτούν για ποιο λόγο έκαναν αυτό που έκαναν – και οι οποίοι εκ των υστέρων, αφού τους εξαπάτησαν άλλοι, κατέληξαν στην άποψη για τον δικό τους ηρωισμό. Συνήθως πάρα πολύ ενθουσιώδη. Όχι, ο ηρωισμός έρχεται χωρίς κόπο, μα την δειλία την έχεις.
Και τα πιο άβουλα κορόιδα μπορούν να γίνουν ήρωες. Μια αβέβαιη απόφαση, ins Blaue hinein*, μια τυχαία εκτελεσμένη, ασήμαντη πράξη, μπορούν έξω απ' αυτόν που τις αποφασίζει ή τις εκτελεί να έχουν τέτοιες συνέπειες που όλοι αργότερα, αν προκύπτει από μόνο του, σίγουρα πρέπει να προκύπτει, ότι ήταν πάρα πολύ καλά προπαρασκευασμένες αποφάσεις και προσεκτικά προμελετημένες ενέργειες.
Οι ήρωες εμφανίζονται τόσο εύκολα επειδή είναι δύσκολο να δεχτείς τον παραλογισμό. Οι κρίκοι μ' αυτόν τον τρόπο γίνονται μεντεσέδες. Μια άχρηστη χιονόμπαλα από νιφάδες μοιάζει μετά από λίγο καιρό με σφαίρα. Ιστορικά γίνεται κάθε τυχαίο χτύπημα, μια καλά υπολογισμένη σκόπευση. Είναι η ράφτρα ιστορία η οποία κρεμά στα κουρέλια το καρτελάκι της τιμής.
Όποιος σαν λυσσασμένος σκύλος τουφεκίζει ανθρώπους στην αντίσταση είναι ήρωας. Όποιος ως στρατιώτης μιας δύναμης κατοχής πάνω στο άγχος του τραβήξει την σκανδάλη είναι εγκληματίας. Ο νικητής παρασημοφορείται, ο ηττημένος λοιδορείται, κι ας πολέμησαν και οι δύο στο ίδιο πεδίο μάχης. Ο ήρωας είναι κάτι που μοιάζει με χαμαιλέοντα. Αν κάποιος έχει τη φήμη ήρωα, είναι δυνατόν ποτέ ο ίδιος να το αρνηθεί; Αλλάζει αμέσως στο χρώμα που του ταιριάζει.
Ο ήρωας είναι σπάνιος, μόνο δειλούς έχει παντού. Εγώ αγαπώ περισσότερο τους δειλούς.
Ένας δειλός δεν είναι δειλός από τύχη, αλλά στο βάθος της ύπαρξης του. Δεν είναι χαμαιλέοντας, αλλά θα είναι το ίδιο δειλός και στις δυο πλευρές του πεδίου μάχης. Δεν καταπιέζει κανένα και δεν αντιστέκεται. Είναι ντροπαλός, διότι αυτό που είναι στα μάτια των άλλων δεν του δίνει την δυνατότητα να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Είναι η δειλία του που μας εγγυάται ότι δεν θα διατυμπανίζει τη δειλία του.
Ένας δειλός έχει χαρακτήρα. Τον αναγνωρίζεις πάντα. Ένας δειλός είναι έμπιστος. Είναι σε κάθε χώρα, κάτω από κάθε καθεστώς ο ίδιος δειλός.
Ο ηρωισμός δεν υπάρχει χωρίς εθνικισμό και πατριωτισμό, ο δειλός είναι ο αληθινός κοσμοπολίτης. Θα έπρεπε να ιδρυθεί ένας διεθνής σύλλογος δειλών.
Οι απαιτήσεις για να γίνεις δεκτός είναι απλές: όλοι είναι ευπρόσδεκτοι, υπό την προϋπόθεση να έχουν επαρκείς τάσεις φυγής. Υδροκέφαλοι, ξεροκέφαλοι, αναιδή στόματα, ντροπαλοί ασθματικοί, γυμνασμένοι φουσκωτοί, στραβόξυλα, όσο κι αν σκανδαλίζει τον συνάνθρωπο, κανένας δεν αποκλείεται από την συμμετοχή, αρκεί να μπορεί να τρέξει. Εγώ ο ίδιος θα προχωρούσα, αν η δειλία υπερείχε όσο και ο ηρωισμός, καμπουριασμένος από τα σιρίτια και τα παράσημα. Θα με πρότεινα διαθέσιμο για επίτιμο μέλος του συλλόγου – αν δεν ήμουν τόσο δειλός.
Ο ηρωισμός είναι ηχηρός, η δειλία εργάζεται στην ησυχία. Ευτυχώς δηλαδή, γιατί αν σήκωναν και από ένα άγαλμα για όλους τους δειλούς του κόσμου δεν θα περίσσευε καθόλου χώρος για να μπορέσω να τραπώ σε φυγή.
*[ΣτΜ] (γερ.) Έκφραση που σημαίνει να κάνεις κάτι χωρίς σκέψη, λόγο, σκοπό.
Μετάφραση: Τρύφων Λιώτας, από το βιβλίο "Διαθέσεις και Ιδιοσυγκρασίες. Μια εγκυκλοπαίδεια του συναισθήματος" του Ολλανδού συγγραφέα - ποιητή Gerrit Komrij
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου